Pod znakiem pięknej gwary i dań pachnących jak z babcinej kuchni, zrealizowane zostały dwa filmy o tradycyjnych przepisach kulinarnych. Prezentuje je Dorota Bernat z Koła Gospodyń Wiejskich w Adamowie. W ciekawy sposób pokazuje jak ugotować pyszną zalewajkę i danie regionalne: kaszok brodowski.

W trakcie robienia dań Pani Dorota opowiada o naszej świętokrzyskiej tradycji dawnych zwyczajach. Cały czas mówiąc piękną gwarą znaną w naszych okolicach. W drugim filmie jest też przepis na zdrowy zakwas, który potrzebny jest do wielu dań w tym do zalewajki. Dorota Bernat ma tytuł Gospodyni Roku nadany przez Echo Dnia – Region Świętokrzyski. Film zrealizowany został w ramach projektu „W Bystrej Wodzie FAJNIE JEST! – spotkania z e-kulturą" realizowanego przez Centrum Kultury i Rekreacji w Brodach. Projekt finansowany jest ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Kultura Ludowa i Tradycja. W dalszych filmach z tej serii będą wykonywane inne dania regionalne. Przygotowywać je będą panie z Koła Gospodyń Wiejskich w Adamowie - Danuta Major i Anna Żuwalska.

Przepis na kaszok brodowski:

Składniki:
• 30 dkg kaszy gryczanej
• 50 dkg wątróbki drobiowej
• 50 dkg żołądków drobiowych
• 50 dkg serc drobiowych
• Dwie duże cebule
• Dwie łyżki smalcu
• Pół szklanki oleju
• Pieprz, sól, majeranek, pieprz ziołowy, papryka
• Przyprawa typu Magi
• Trzy listki laurowe
• Ziele angielskie (4 -5)
Wykonanie:
Gotujemy wątróbkę, serca i żołądki. W osobnych garnku gotujemy kaszę gryczaną. Gdy kasza jest gotowa należy ją przecedzić i zostawić do ostygnięcia. Zostawiamy kilka wątróbek, które wykorzystamy później. Żołądki drobiowe, większą część wątróbek i serca mielimy przez maszynkę. Na patelni szklimy cebulkę i pokrojoną resztę wątróbki. Do garnka w którym będzie przygotowywana kasza wlewamy olej i wrzucamy smalec, a następnie podroby. Żeby ich nie przypalić, można dodać odrobinę wody. Dodajemy wcześniej przygotowaną cebulkę z wątróbką oraz kaszę gryczaną. Doprawiamy wszystko przyprawą typu Magi, majerankiem, pieprzem i solą, wrzucamy listki laurowe i ziele angielskie. Na koniec można wlać pół szklanki wody.

Przepis na świętokrzyską zalewajkę:

Składniki:
• zakwas
• mleko
• śmietana – pół szklanki
• kiełbasa
• boczek wędzony
• schab gotowany
• 1 kg ziemniaków
• 8 jajek ugotowanych na twardo
• majeranek
• pieprz
• sól

Boczek, kiełbasę, schab kroimy w kostkę i wrzucamy do wywaru z podrobów. Następnie dodajemy ziemniaki pokrojone w grubą kostkę. Jajka kroimy w plasterki i także dodajemy do wywaru. Wlewamy zakwas i doprawiamy zalewajkę mlekiem i śmietaną. Dodajemy majeranek, sól i pieprz.

Przepis na zakwas Pani Doroty Bernat:

Dodać dwie łyżki żytniej mąki dodać do słoja, np. typu wek. Wkroić pół kromki razowego chleba i pół kromki pszennego chleba, dodać 2 ząbki czosnku. Włożyć też trzeba koper - świeży lub suszony. Następnie, zalać to wszystko wodą (może być z kranu) i poczekać trzy dni. Potem kwas przelać do butelki i przechowywać w lodówce. Osad można ponownie zalewać wodą, po sprawdzeniu czy się nie zepsuł (zmiana zapachu).