Rezerwat leśny „Rosochacz”

Znajduje się on w miejscowości Lubienia, przy drodze Starachowice - Lubienia. Rosnące przy trasie pomnikowe drzewa tworzą jakby bramę wejściową do rezerwatu. Obejmuje on lasy obszaru źródliskowego rzeczki Świętojanki. Z powodu swej niedostępności, ten bagnisty obszar lasu, stanowi enklawę cennej flory i fauny Lasów Iłżeckich. Biegnie tędy ok. dwukilometrowa ścieżka dydaktyczna, na której z pomostów zbudowanych nad torfowiskami możemy poznawać ciekawe i chronione gatunki roślin. Rośnie tu m. in. wawrzynek wilczełyko, cis, rosiczka okrągłolistna, widłak jałowcowaty, widłak wroniec, lilia złotogłów, podkolan biały, starzec Fuchsa. W rezerwacie jesteśmy świadkami powolnej ekspansji gatunków drzewiastych ( jodła, sosna, olsza, grab ) na teren bagnisty, co jest dużym walorem dydaktycznym tego miejsca. Wędrując po najbardziej niedostępnych partiach lasu można usłyszeć głos jastrzębia gołębiarza krążącego w pobliżu gniazda. Zatrzymuje się tu na odpoczynek także sokół wędrowny. Miejsce gniazdowania ma tu rzadki bocian czarny, który na śródleśnych torfowiskach znajduje obfitość pokarmu.
Dobre położenie komunikacyjne oraz bogactwo przyrody wokół ścieżki dydaktycznej sprawiają, że stanowi ona idealną trasę, np. na rodzinny spacer.

Po obu stronach „przełomu” rzeki Kamiennej - czyli na stromych, zalesionych stokach nad zalewem, odsłaniają się ciekawe wychodnie skalne. Najcenniejsze z nich objęto ochroną: Warto zobaczyć m. in.:

Rezerwat „Skały w Krynkach”

Status rezerwatu otrzymał fragment lasu na stoku Doliny Kamiennej w pobliżu Zalewu Brodzkiego na południe od miejscowości Krynki Małe. Celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych, monumentalnych bloków piaskowca dolnotriasowego. Niektóre skały podobne są do okapów, ambon, czy wielkiego grzyba. Osady te powstawały na dnie rzeki, o czym świadczy ich uziarnienie i warstwowania przekątne. Ciekawostką jest to,  że niedaleko od rezerwatu, w Krynkach znajduje się odsłonięcie skał powstałych w podobnym okresie, lecz w środowisku morskim (zobacz: ściana skalna w Krynkach).
W granicach rezerwatu mieści się także mroczny wąwóz z pionowymi, wysokimi ścianami skalnymi o wysokości do 10 m.

Po przeciwległej stronie zalewu zobaczyć można pomniki przyrody tzw.:

"Skały w Rudzie"

Występują tu niezliczone, większe i mniejsze bloki skał, zbudowane z piaskowców dolnotriasowych. Najciekawsze z nich to np. monolityczna baszta o wysokich, pionowych ścianach oraz pobliskie, ośmiometrowe urwisko z półką skalną o długości 20 m. i niszą u podstawy. Każda skała może zachwycić swoim kształtem, drobną rzeźbą powierzchni, różnorodnością kolorów i porastającą je florą. Niektóre bloki zbyt głęboko podcięte u podstawy przez procesy wietrzenia przewróciły się tworząc ciekawe układy przestrzenne. Kamienne podłoże stanowi tu dobre siedlisko dla wielu gatunków porostów i mchów. Występuje tu licznie w załomach ścian skalnych - paprotka zwyczajna. Na ziemi rozciągają się kobierce konwalii majowej i kokoryczki wonnej. Ciekawe formy przyjmują drzewa rosnące na skałach np. brzoza, z korzenia której wyrastają cztery pnie, czy barokowo poskręcane sosny. Ciekawa jest także duża skała z rosnącymi na niej dwoma dębami, których korzenie próbują jakby rozsadzić ją na dwie części.

Rezerwat "Skały pod Adamowem"

Zlokalizowany jest na północ od Zalewu Brodzkiego. Warto tam dotrzeć ze względu na wyjątkowe wychodnie piaskowców dolnotriasowych. Długotrwałe procesy wietrzenia nadały im kształty ambon, głęboko podciętych okapów, grzybów skalnych. W ścianach o wysokości do 6 m. utworzyły się płaskie zagłębienia i wystające gzymsy, które odzwierciedlają ławicowy układ piaskowców. Liczne są drobne urzeźbienia powierzchni skał w postaci głębokich owalnych wgłębień przedzielonych koronkowymi żeberkami. Warto zwrócić uwagę na rośliny porastające skały takie jak paprotka zwyczajna, zanokcica skalna, rojnik pospolity. Mikroklimat powierzchni skał sprzyja także licznym porostom i mchom. O atrakcyjności rezerwatu decydują nie tylko skały. Ciekawy  jest drzewostan rosnący na północ od ciągu skał. Chociaż od dawna prowadzona była tu gospodarka leśna, to malownicze położenie oraz sentyment do tego miejsca kolejnych pokoleń leśników sprawiły, że zachował się ponad stuletni bór sosnowo dębowy z udziałem brzozy. To charakterystyczne dla Lasów Iłżeckich zbiorowisko roślinne, niewiele zmieniło się wskutek działalności człowieka.

"Zapadnie Doły"

Ze względu na walory naukowe i dydaktyczne, planuje się objąć ochroną rezerwatową pewne miejsce w centrum Lasów Iłżeckich, na północ od Boru Kunowskiego  – tzw. „Zapadnie Doły”. Należy dbać o zachowanie dla przyszłych pokoleń znajdujących się tam form krasowych. Powstały one wskutek powolnego rozpuszczania przez wody skał wapiennych, położonych pod kilkumetrową warstwą piaszczystej gleby. Efektem tego działania są głębokie leje, zapadliska, nieckowate dolinki oraz ponor, czyli miejsce, w którym wody okresowego strumienia "znikają" w pociętych szczelinami i podziurawionych skałach wapiennych (jura górna). Nad obszarem "Zapadnich Dołów" króluje potężny dąb "Maciek", o siedmiometrowym obwodzie pnia. Zdjęcie obok >>

Pozostałe pomniki przyrody:

Ściana skalna w Krynkach (tzw. "Stok")

Ochroną objęto nieczynny kamieniołom oraz pobliskie źródło na zboczu Doliny Kamiennej w Krynkach. Warto zwrócić uwagę na to, że na powierzchni piaskowca, utrwalone zostały zmarszczki falowe i ślady organizmów dennych, powstałe w strefie przybrzeżnej mezozoicznego morza.

W pobliżu znajduje się rezerwat "Skały w Krynkach"

Nieczynny kamieniołom w Młynku

Znajduje się na zalesionym, stromym stoku góry nad rzeczką Świętojanką. Jest to kolejny pomnik przyrody nieożywionej, utworzony ze względu na ciekawy profil utworów geologicznych. Odsłania się w nim styk osadów jury dolnej i środkowej. Wyróżnia się tu aż osiem warstw skalnych różniących się składem chemicznym, uziarnieniem i kolorem, które tworzą prawdziwy geologiczny przekładaniec.

Trzy buki

Znajdują się one w centrum obszaru Leśnictwa Lubienia. Pnie tych drzew osiąganą obwód (mierzony na wysokości 1,3m.) prawie czterech metrów. Wiekowe  buki wyraźnie górują nad resztą lasu bo osiąfają wysokość ok 35 m.

Daglezja zielona

Stanowi jedno z największych drzew pozostałych po parku dworskim w Gębicach. Obwód pnia wynosi 2,5 m., a wysokość ok. 27 m.

Więcej zdjęć ciekawych zdjęć znajdziesz w galerii.